Đặt vấn đề: Hen phế quản (HPQ) là bệnh mãn tính thường gặp nhưng thường được chẩn đoán và điều trị chậm trễ đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tuổi.

Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và tìm hiểu một số yếu tố liên quan đến mức độ nặng của HPQ ở trẻ dưới 2 tuổi.

Phương pháp nghiên cứu: Mô tả cắt ngang trên 98 trẻ được chẩn đoán hen phế quản trong thời gian từ tháng 8/2022 đến tháng 3/2023 tại Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Trung ương Huế.

Kết quả: Nhóm bệnh nhi trên 12 tháng chiếm đa số (76,5%), xảy ra ở nam nhiều hơn nữ 2,7 lần và chủ yếu ở thành phố (54,1%). Trẻ có cơn hen phế quản cấp mức độ trung bình, nặng – nguy kịch lần lượt là 78,6%; 21,4% và hen phế quản bậc 1 chiếm 78,6%; 16,3% trẻ bậc 2 và 5,1% trẻ bậc 3. Có đến 33,3% trẻ có hen phế quản không kiểm soát. 14,3% trường hợp có tình trạng bội nhiễm. Số lượng bạch cầu ngoại vi tăng chiếm 38,0% và CRP tăng trong 57,0% trường hợp. Các yếu tố liên quan đến mức độ nặng cơn hen cấp là tiền sử dị ứng bản thân, phơi nhiễm khói thuốc lá, tình trạng bội nhiễm. Các yếu tố liên quan đến mức độ nặng bệnh hen là mức độ nặng cơn hen phế quản cấp, tuổi chẩn đoán hen phế quản lần đầu, tiền sử viêm tiểu phế quản cấp, phơi nhiễm với khói thuốc lá.

Kết luận: Tỷ lệ nhập viện vì cơn hen phế quản cấp mức độ nặng - nguy kịch ở trẻ dưới 2 tuổi còn cao. Một trong các yếu tố được tìm thấy liên quan đến tỷ lệ này là tiền sử viêm da cơ địa, bội nhiệm phổi. Tình trạng phơi nhiễm khói thuốc lá không chỉ khởi phát cơn hen cấp nặng mà còn làm trầm trọng hơn mức độ bệnh hen.

Background: Bronchial asthma is a common chronic disease but is often diagnosed and treated late, especially in children under 2 years of age. Objective: To describe the clinical and subclinical characteristics and explore several factors related to the severity of asthma in children under 2 years of age.

Methods: Cross-sectional description of 98 pediatric patients diagnosed with asthma during the period from August 2022 to March 2023 at the Pediatric Center, Hue Central Hospital.

Results: The majority of pediatric patients over 12 months (76.5%), occurred in males 2.7 times more than females and mainly in cities (54.1%). Children with moderate, severe, and critical asthma were 78.6%; 21.4%; and primary asthma accounted for 78.6%; and 16.3% of secondary and 5.1% of tertiary children, respectively. Up to 33.3% of children had uncontrolled bronchial asthma. 14.3% of cases had superinfection. Peripheral white blood cell count increased by 38.0% and CRP increased in 57.0% of cases. Factors associated with acute bronchial asthma exacerbation are personal history of allergy, tobacco smoke exposure, superinfection. Factors related to the severity of asthma are the severity of acute bronchial asthma attack, age of first diagnosis of Bronchial asthma, history of acute bronchiolitis, and exposure to tobacco smoke.

Conclusion: The rate of hospitalization due to severe and critical bronchial asthma in children under 2 years old is still high. One of the factors thought to be related to this rate is a history of atopic dermatitis and pulmonary superinfection. Exposure to cigarette smoke not only causes severe acute asthma attacks but also worsens the severity of asthma.