Giới thiệu: Mật độ PSA được tính bằng tỉ số nồng độ PSA trên thể tích tuyến có ý nghĩa rất lớn trong việc tăng khả năng chẩn đoán cũng như sàng lọc và theo dõi các bệnh lý tiền liệt tuyến, đặc biệt ở ung thư và quá sản lành tính.

Mục tiêu:
- Mô tả một số đặc điểm tuổi, siêu âm ở bệnh nhân ung thư và quá sản dạng nốt lành tính tiền liệt tuyến;
- Xác định mối liên quan giữa mật độ PSA với mô bệnh học ở bệnh nhân ung thư và quá sản dạng nốt lành tính tiền liệt tuyến.

Đối tượng và Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả trên 70 bệnh nhân, trong đó có 35 bệnh nhân ung thư biểu mô tiền liệt tuyến và 35 bệnh nhân quá sản dạng nốt lành tính tiền liệt tuyến.

Kết quả:
(i) Tuổi trung bình tương đương nhau ở cả 2 nhóm bệnh là 73 tuổi đối với ung thư và 75 tuổi đối với quá sản lành tính. 100% các trường hợp đều được phát hiện tổn thương bằng siêu âm, trọng lượng trung bình của ung thư là 57,3g cao hơn nhưng không có ý nghĩa thống kê so với quá sản lành tính 46,9g.
(ii) Mật độ PSA trong ung thư (1,22) cao hơn nhiều so với quá sản lành tính tuyến tiền liệt (0,10). Với ngưỡng Mật độ PSA > 0,15 thì ung thư chiếm tỷ lệ 78,4 %, quá sản lành tính chỉ chiếm tỷ lệ 21,6%, độ nhạy của mật độ PSA là 82,9 % và độ đặc hiệu là 77,1 %.

Kết luận: Bên cạnh xét nghiệm PSA toàn phần thì việc xác định mật độ PSA bằng kết hợp giữa xét nghiệm PSA toàn phần và siêu âm cần được áp dụng trong chẩn đoán và sàng lọc bệnh u tiền liệt tuyến.

Background: PSA density by the ratio of tPSA/prostatic volume plays a meaningful role for the orientation of diagnosis and the screening of the prostatic diseases, especially for the prostatic carcinoma and benign nodular hyperplasia.

Objectives:
- To describe some characteristics of the age, ultrasound of the patient with the prostatic carcinoma and benign nodular hyperplasia;
- To determine the relation between PSA density and the histopathology of the patient with the prostatic carcinoma and benign nodular hyperplasia.

Materials and Method: cross-sectional study on 70 patients including 35 cases with benign nodular prostatic hyperplasia and 35 ones with carcinoma of the prostate.

Results: The average age was the same between 2 groups of the diseases, 73 for prostatic carcinoma and 75 for benign nodular hyperplasia. 100% of the lesions was discovered by ultrasound, the average weight of the carcinoma and benign nodular hyperplasia was 57.3g and 46.9g respectively. The tPSA density was higher in carcinoma than in benign nodular hyperplasia (1.22 vs 0.10); With the tPSA density threshold >0.15, the prostatic carcinoma accounting for 78.4%, then the benign group only 21.6%; the Sensitivity and the Specificity were 82.9% and 77.1% respectively.

Conclusions: PSA density should be applied for the diagnosis and the screening of the prostatic tumors beside the tPSA test.