Chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm ngày càng trở thành mục tiêu quan trọng của hệ thống CSSK. Nhiều nghiên cứu cho thấy quan điểm và trải nghiệm của người dân về chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm liên quan chặt chẽ với các chỉ số lâm sàng và kết quả sức khỏe dài hạn, được sử dụng như một thang đo cho các nỗ lực cải tiến hệ thống y tế.

Mục tiêu nghiên cứu: 1) Khảo sát quan điểm, trải nghiệm của người dân về chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm; 2) Xác định mối liên quan giữa quan điểm trải nghiệm về chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm với tình hình sử dụng dịch vụ y tế.

Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang tiến hành trên 313 người dân ở tỉnh Thừa Thiên Huế. Tiến hành khảo sát 4 thành tố chính của chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm: chia sẻ thông tin, mối quan hệ với bác sĩ/nhân viên y tế khác, ra quyết định lâm sàng, khuyến khích người bệnh tự chăm sóc. Sử dụng test ANOVA để phân tích mối liên quan giữa thực trạng chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm với tình trạng sức khỏe và việc sử dụng dịch vụ CSSK của người dân (p < 0,05).

Kết quả: Tỷ lệ đạt chăm sóc hướng người bệnh tốt (≥ 3,75 điểm) là 43,1% (Mean=3,58 (0,57)). Người dân sử dụng dịch vụ y tế ở tuyến trạm y tế có trải nghiệm về chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm cao hơn so với tuyến huyện, tỉnh và trung ương (p < 0,005). Thành tố khuyến khích người bệnh tự chăm sóc và mối quan hệ với bác sĩ/NVYT được đánh giá là khá thấp. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm với cơ sở KCB ban đầu, chất lượng cuộc sống, số lần khám sức khỏe định kỳ, mức độ tích cực tham gia vào quá trình chăm sóc (p < 0,05).

Kết luận: Kết quả cho thấy quan điểm, trải nghiệm của người dân về chăm sóc lấy người bệnh làm trung tâm còn chưa cao. Cần chú trọng hơn nữa việc nâng cao các kỹ năng giao tiếp, tham vấn, khuyến khích người bệnh tự chăm sóc và sự phối hợp giữa các nhân viên y tế trong CSSK cho người dân

Patient-centered care is widely acknowledged as an important goal in healthcare delivery. Research has demonstrated that patient perceptions of patient-centred care can be linked to clinical and long-term outcomes in addition to being a useful metric for quality improvement efforts.

Objectives: 1) To identify patients’ perspectives and experiences of patient-centerd care in some communes in Thua Thien Hue province; 2) To determine the association between the patients’ perspectives, experiences on patient-centered care and utilization of the health services.

Methods: A cross sectional descriptive study was conducted in 313 patients living in Thua Thien Hue province. A structured questionnaire was use to investigate 4 main domains of patient-centered care: Information and Education, Relationships with doctors and other health professionals, making decisions, motivate patients about self-management. We used test ANOVA to analyze the association between patient-centered care and health care utilization among participants (p < 0.05).

Results: The percentage of good patient-centered care (≥ 3.75 points) was 43.1% (Mean = 3.58 (0.57)). Patients using health services at the commune health centers had a higher experience in patient-centered care compared to district, province and central hospitals (p < 0.005). Domains “Encourage patients to take care of themselves” and “Relationship factor with doctors” were evaluated low. There were statistically significant associations between patient-centered care and primary health care facilities, quality of life utilization of periodic health checkup, and patient activation in health care (p <0.05).

Conclusion: Out study illustrates that patients’ perspectives and experiences of patient-centered care are still low. There is a need to improve communication and counseling skills of health care providers and increase patient motivation for self-care