Đặt vấn đề: Các rối loạn khí máu động mạch và điện giải của nhóm bệnh lý nặng nhập viện tại khoa Cấp cứu chưa từng được khảo sát trong nước. Việc phát hiện rối loạn nặng,chẩn đoán nhanh, chính xác để đưa ra quyết định điều trị hiệu quả là một yêu cầu thiết yếu.

Mục tiêu nghiên cứu: Khảo sát rối loạn về khí máu động mạch và điện giải từ đó tìm ra tỉ lệ các rối loạn nặng của bệnh nhân nặng tại khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy.

Thiết kế nghiên cứu: Một nghiên cứu hồi cứu mô tả hàng loạt ca. Bệnh nhân được triage ưu tiên 1, được điều trị tại phòng hồi sức tích cực (khoa Cấp cứu, Bệnh viện Chợ Rẫy), có chỉ định làm khí máu động mạch bằng POCT (iSTAT ® CG8) từ 01/6/2016 đến 31/8/2016 được đưa vào nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu: có 203 trường hợp được đưa vào nghiên cứu. Tuổi trung bình là 50,2, nhóm tuổi 25-49 chiếm tỉ lệ 74,8%, tỉ lệ nam / nữ là 1,25. Tỉ lệ chấn thương/không chấn thương là 1,13 với tỉ lệ chấn thương sọ não và bệnh lý hô hấp có tỉ lệ cao. Đa số bệnh nhân có tình trạng sốc. Đa số bệnh nhân chấn thương có khí máu động mạch bình thường trong khi không chấn thương có kết quả toan kiềm hỗn hợp. Tình trạng sốc gây toan chuyển hóa cao trong khi không sốc tỉ lệ khí máu động mạch bình thường là chủ yếu. Bệnh nhân chấn thương có trung bình đường huyết cao hơn, Kali thấp hơn trong khi tình trạng sốc có thể gây đường huyết cao hơn, Natri thấp hơn. Có 14,7% bệnh nhân có PaO2 <40mmHg, 10,3% có pH<6,9 và  22,2% có pCO2>45mmHg. Có 10,8% bệnh nhân có đường huyết <70mg/dl, 31%  đường huyết >200mg/dl. Có 11,8% Natri máu <120mmol/l trong khi 13,3% Natri máu >160mmol/l. Có 12,8% Kali máu <2,8mmol/l trong khi 15,2% có Kali máu >5.5mmol/l. Sử dụng POCT cho kết quả nhanh hơn: 2,67 phút với chi phí cao hơn không đáng kể.

Kết luận: Kết quả nghiên cứu cho thấy được các tần suất rối loạn khí máu động mạch, điện giải của các nhóm bệnh nặng thường vào Cấp cứu cũng như cho thấy các tỉ lệ rối loạn nặng có thể gây nguy hiểm. Từ đó, việc chẩn đoán nhanh, chính xác bằng POCT sẽ giúp có được chiến lược điều trị hiệu quả.

Background: Study of disorders of arterial blood gases (ABG) and electrolytes in critical patients in emergency department has not been evaluated before in Vietnam. Detecting serious disorders, quickly and accurately diagnosing to make an effective treatment decision is an essential requirement.

Objectives: This study aimed to evaluate disorders of arterial blood gases and electrolytes of critical patients and to find out the percentages of serious disorders in Emergency department, ChoRay hospital.

Study design: A retrospective describes a series of cases. 203 patients classified with a “priority triage group 1”, being treated in Intensive care unit of Emergency department and had indications of doing ABG and electrolytes by POCT iSTAT® CG8 from 06/01/2016 to 08/31/2016 were surveyed in this study.

Results: 203 cases were surveyed. Mean age was 50.2. 25-49 age group accounted for 74.8%, men/women was 1.26. Trauma/nontrauma was 1.13 with the rate of head trauma and respiratory diseases were high. Most of them were in shock condition. Most of trauma patients had normal ABGs when non-trauma patients had mixed acid-base disorders. Shock condition went with a high percentage of metabolic acidosis when non-shock condition went with a normal ABGs. Trauma patients had glycemia higher, kalemia lower than non-trauma patients.. Shock condition went with higher glycemia and lower natremia than non-shock condition. Upto 14.7% had PaO2 <40mmHg, 10.3% had pH<6,9 and  22.2% had pCO2>45mmHg. And 10.8% had glycemia <70mg/dl when 31%  had glycemia >200mg/dl. Upto 11,8% Natremia <120mmol/l when 13.3% Natremia >160mmol/l. And 12.8% Kalemia <2.8mmol/l when 15.2% Kalemia >5.5mmol/l. Using POCT gave faster result-time: 2.67 minutes when medical costs are acceptable.

Conclusion: Research results showed the percentages of serious disorders of ABG and electrolytes of critical patients in Emergency department, Cho Ray hospital and the essentials of using POCT to have faster results to get better treatments.