TÁC DỤNG KHÁNG UNG THƯ CỦA CHI UVARIA

Hiện nay, việc điều trị bệnh ung thư đang là một vấn đề thách thức lớn cho hệ thống y tế. Hầu hết các thuốc điều trị ung thư trên lâm sàng thường độc và gây ra tác dụng phụ đối với cơ thể. Vì vậy xu hướng hiện nay của khoa học là tìm kiếm, sàng lọc các hợp chất thiên nhiên có hoạt tính kháng ung thư để ứng dụng trong điều trị. Chi Bù dẻ (Uvaria L.) thuộc họ Na (Annonaceae) có khoảng 175 loài phân bố rộng rãi ở các vùng nhiệt đới châu Á, châu Đại Dương, châu Phi và châu Mỹ. Các nghiên cứu về thành phần hóa học và tác dụng dược lý của chi Uvaria cho thấy với các nhóm chất như alcaloid, flavonoid, dẫn xuất của cyclohexen, acetogenin, steroid, terpenoid... chi Uvaria có nhiều hoạt tính sinh học đáng lưu ý như kháng u và ung thư, kháng nấm, kháng khuẩn, chống oxy hóa… Trong đó, nổi bật là hoạt tính kháng ung thư với khả năng gây độc nhiều dòng tế bào ung thư khác nhau của các phân đoạn dịch chiết và các hợp chất tinh khiết phân lập được từ nhiều loài thuộc chi Uvaria. Bài báo này cung cấp một cái nhìn tổng quan về tác dụng chống ung thư của chi Uvaria cũng như mở ra triển vọng cho các nghiên cứu về tìm kiếm và phát triển các hợp chất mới điều trị ung thư. Từ khóa: kháng ung thư, Uvaria.

Nowadays, cancer treatment has been a big challenge to healthcare systems. Most of clinical anti-cancer therapies are toxic and cause adverse effects to human body. Therefore, current trend in science is seeking and screening of natural compounds which possess antineoplastic activities to utilize in treatment. Uvaria L. - Annonaceae includes approximately 175 species spreading over tropical areas of Asia, Australia, Africa and America. Studies on chemical compositions and pharmacological effects of Uvaria showed that several compound classes in this genus such as alkaloid, flavonoid, cyclohexen derivaties, acetogenin, steroid, terpenoid, etc. indicate considerable biological activities, for example anti-tumor, anti-cancer, antibacterial, antifungal, antioxidant, etc. Specifically, anti-cancer activity of fractions of extract and pure isolated compounds stands out for cytotoxicity against many cancer cell lines. This study provides an overview of anti-cancer activity of Uvaria and suggests a potential for further studies on seeking and developing novel anti-cancer compounds.  Key words: anti-cancer, Uvaria.